Tuesday, 31 December 2024

'सिमसिम'

 गीत चतुर्वेदींची 'सिमसिम' म्हणून एक कादंबरी आहे.

एका वयोवृद्ध ज्ञानवृद्ध सिंधी मनुष्याच्या स्मृतींचा ठाव घेत ही कादंबरी उलगडत जाते.‌ वर्तमानात मुंबईत रहिवसलेला हा मनुष्य कराची-लारकाना स्मृतींतून जिवंत करत राहतो. त्याच्यासोबत आपल्यालाही आठवणींच्या या दुतर्फा उघडणाऱ्या भुयारातून टाईम ट्रॅव्हलला नेतो.

ही कादंबरी विभाजनादरम्यान सिंधी समाजावर कोसळलेल्या हाल-अपेष्टांना, यातनांना भाषा देते. ही भाषा आक्रस्ताळी, किंचाळून लक्ष वेधून घेणाऱ्यांपैकी नाही.  ही शाश्वत, सोशिक आहे. ही मूक रूदनाची भाषा आहे. ही क्रंदनाची भाषा आहे.

ही कहाणी भावनिक-मानसिक निर्वसनाची व मृत्यूबोधाची जितकी आहे, तितकीच प्रेमाची-जिंदादिलीची-उमेदीची देखील आहे.

मुंबईत लॅंडमाफियांची जागेची जी सदैव पेटलेली हवस असते, त्यातून आपली लायब्ररी वाचवायला धडपडणाऱ्या वृद्धाच्या जूनून ची ही कहाणी आहे.

यातल्या त्या लायब्ररीत पुस्तकं बोलतात, नाचतात, गातात, त्यांच्या निष्पाप भावना सांगतात, ते प्रकरण आत्म्याला स्पर्श करणारं आहे.! पुस्तकांबद्दल, लायब्ररीबद्दल अपार माया असणारा हा गोड म्हातारा, प्रेमात पडावा असा आहे.‌

आपण आत्ता ज्या सुपरफास्ट काळात थरथरत आहोत, त्या काळाचं वजन समजून घेण्यासाठी ही कादंबरी अवश्य वाचायला हवी.

गीत चतुर्वेदी हे एकविसाव्या शतकातील सर्वश्रेष्ठ भारतीय लेखकांपैकी एक आहेत. त्यांच्या एकेक कलाकृती वाचताना ते तसे का आहेत, याची झलक आपोआप मिळते. 

सिमसिम च्या इंग्रजी अनुवादाला 'पेन अमेरिका ट्रान्सलेशन ॲवॉर्ड' आहे. कारण हे सगळं तसं वैश्विकच आहे म्हणजे.

No comments:

Post a Comment

'सिंधुतील साम्राज्ये'- पुस्तक परिचय

सिंधू नदीची एक अद्भुत बायोग्राफी असं या पुस्तकाचं वर्णन करता येईल. सिंधुकाठी बहरलेल्या अनेकानेक लोकसंस्कृत्यांचा मनोज्ञ धांडोळा या पुस्तकात ...